Son zamanlar da tarımla turizm kavramlarını yan yana düşünmek pek mümkün görünmüyordu. Hatta çağımızın oluşturduğu çarpık kentleşme ve sanayileşme anlayışının bir başka biçimi turizmde de uygulandığı için, turizmin yaygınlaşması tarımı tehdit etmekteydi. Agroturizm ortaya çıkışıyla birlikte tarım ve turizmin nasıl dost olabileceğini, uygulamalarla şahit olabilmekteyiz. Bazı insanların turizm ve tatilden beklentileri kökünden değişmeye başladı.
Evrenin dört bir köşesinde birbirinin neredeyse aynısı olarak verilen turizm hizmeti artık insanları tatmin etmemektedir. İnsanlar tatilde kendilerine ne şekilde eğlenmeleri gerektiğini öğreten animasyonları, büyük şehirde de artık görebildikleri için ve gece hayatının bol gürültülü kötü taklitlerini bırakmaya başlamıştır. Bol yıldızlı eğlenceli geceler dinlenmeyi bir türlü mümkün kılamayan beton yığınları arasında kalan otelleri görerek onların içinde yaşamaktan artık sıkılarak farklı arayışlara girebilmektedirler. İşte burada devreye agro-turizm, eko-turizm gibi, turizm fikrini kökünden değiştiren yaklaşımların arayışına giriyorlar.
Agro turizm Nedir?
Agro turizm insanların kırsal yörelere ziyaretleri ile buralarda karşılaştıkları yöre halkının ürettikleri mal ve hizmetleri, yörenin doğal dokusuna uygun mekanlarda talep ederek, geçici konaklamalarından doğan olaylar ve ilişkilerin birleşmesiyle oluşmuştur. Agro turizmin sınırlarına girdiğimizde, “çiftlik” ve “çiftçi” kavramlarının ön plana çıktığını rahatlıkla görebiliyoruz. Tüm tarım faaliyetlerinin agro turizm içerisinde olduğunu söyleyemeyiz. Çünkü bu kapsamda “kırsal turizm” adında bir turizm çeşidi vardır.
Agro turizmi hizmeti sunulan bölgede yaygın olan mutfak kültürü korunmaktadır. Bölgede yetişen özel tarım ürünleri baş tacı edilmektedir. Ev usulü zeytinyağı yapımı, şarap yapımı, kilim dokuma, ekmek pişirme, el işleri gibi faaliyetler yeniden yaşatılmaya çalışılıyor. Beton yığını oteller yapmanın yerine yerel mimarinin korunması, evlerin pansiyona ya da lokanta vb. yerlere dönüştürülmesi tercih edilmektedir. Tarım turizmi uygulamaları özellikle kadınlar için önemli katkılar sağlamaktadır. Tarımdan yeteri kadar gelir elde edemeyen bu nedenle yoksullukla karşı karşıya kalan bazı bölgelerde tarım turizmi kadınlar için yeni iş olanakları yaratmakla kalmayıp iş güçlerininde hafiflemesine olanak sunmaktadır. Tarım turizmi yapılan bölgelerde zaman içerisinde yerel mutfak kültürü gelişiyor, el sanatları, pansiyonculuk gibi faaliyetler artmaya başlıyor, yerel mimari korunuyor. Böylece hem tarihi yapılar yok olmaktan kurtuluyor hem de tarıma destek verilerek ekonomik dağılım sağlanıyor. Tarım, turizmi bu şekilde kullanarak kendini yenilemeye devam etmektedir.
Agro Turizm Faaliyetleri
Agro turizm faaliyetleri aslında belki bilmeden sizin bile yapmış olduğunuz bir anıyı içerebilir, sizi güzel anılarınıza götürebilir. Hadi gelin agro turizm faaliyetlerine bir göz atalım.
- Çiftlik içindeki ürünleri tanıtmak, çiftlikte gelir elde etmek ve konuklara keyifli anlar yaşatarak eğitim vermeyi hedefleyen faaliyetler bütünüdür.
- Çiftlik evi, tarımsal faaliyetler ve bunun benzeri olanakları konuklara sunan agro turizm, ticari bir işletme kategorisine dahil edilebilir.
- Kültürel mirasa saygı ve kaliteli mal ile hizmetler sunan faaliyetlerdir.
- Kırsal turizmin bir alt disiplini olarak ithaf edilebilecek agro turizm, tarım ile bağlantılı olan faaliyetleri gerçekleştirmektedir.
- Turizm’de ziyaretçiye “turist” adı verilir. Ancak agro turizm konseptinde turist ve turizm kelimeleri kullanılmaz. “Konuk” kelimesi tercih edilir. Bu nedenle konuklara, çiftçiler tarafından boş zamanı değerlendirme faaliyetleri sunulmaktadır.
Agro Turizm Projeleri
Agro turizm kapsamına girmiş olan projeler, farklı etkileri içerisinde barındırmaktadır. Agro turizm kapsamında gerçekleştirilen projeleri size sıralayalım;
- TaTuTa (Tarım – Turizm – Takas)
- Pastoral Vadi Ekolojik Yaşam Çiftliği
- İzmir ili Şirince köyü örneği
- Gökçeada Projesi
- Mumcular Projesi
- Antalya Kadın Çiftçi Akademisi (Antalya Tarım Eğitimi Derneği)
- Tarihi Aspat’ta Tarım Turizmi Projesi
Tarım – Turizm – Takas olarak bilinen TaTuTa; Buğday Derneğinin Türkiye’de çiftlik (tarım) turizmi uygulamaları ile agro-turizme öncülük yaptığı bir kuruluşdur. TaTuTa “Ekolojik Çiftliklerde Tarım Turizmi ve Gönüllü Bilgi, Tecrübe Takası” projesinin kısa ismidir. Projenin ana amacı Türkiye’de ekolojik tarımla geçinen çiftçi ailelerine mali, gönüllü işgücü ve/veya bilgi desteği sağlayarak ekolojik tarımı teşvik etmek ve sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Çiftlikleri ziyarete giden kişiler gönüllü çalışma yapmaları karşılığında, konaklama ve yeme-içme ihtiyaçları çiftlik tarafından karşılanmakta böylece insanlar para kazanma amacı gütmeden ve hiçbir zorunluluk yaşamadan gönüllü olarak doğa ile içi içe yaşamaktadırlar.
Yukarıda belirtilen projeler, agro turizm için örnek gösterilebilecek çalışmalardır. Bu projeler kapsamında tarım turizmi icra edilmekte ve her geçen gün artmaktadır. Tarım turizmi projeleri sayesinde büyük şehirlerde yaşayan insanlar kopmuş oldukları doğal yaşamı yeniden tanıyarak, doğayla ilgili sorumluluklarının farkına varmaktadırlar. Tarım turizmi özellikle çocuklar için çok farklı bir deneyim sağladığı gözler önündedir. Büyük şehirlerde bitki ve hayvanlardan uzak yetişmiş olan çocuklar, yedikleri ürünlerin nasıl yetiştiğini öğrenmekte, doğayı tanımakta, birçok hayvanı ilk kez canlı olarak görmüş olmaktadır. Böylelikle hem kendiniz için hem de çocuklarınız için paha biçilmez bir tatil serüveni sizleri beklemektedir.
Agro Turizmin İlgi Alanları
Turizm çeşitlerinin kırsal turizm kapsamında farklı bir boyutunu oluşturan agro turizm, farklı alanlar ile de ilişkilidir. Bunları aşağıdaki sıralamamızda görebilirsiniz.
- Etnografya
- Coğrafya
- Zooloji
- İstatistik
- Agronomi (Tarım Bilimi)
Belirtilen alanlar ve bilim dalları ile de ilişkili bir turizm çeşidini içeren agro turizm aslında hep gördüğümüz, yapmış olduğumuz ve bildiğimiz bir çok şeyi içerisinde barındırmaktadır. Bu nedenle kırsal turizm kapsamında çok önemli bir konsept olarak tanımlayabilmek mümkündür.
Herhangi bir tarım turizmi faaliyetine katılmış olan kişiler genellikle unutmuş olduklarını yeniden hatırladıklarını, kaybettikleri bir şeyi yeniden kazanmış gibi hissettiklerini belirtmektedirler. Tarım turizmi konukları, kimyasal maddelerden, hormonlardan arınmış olarak yetişen sebze meyvelerin lezzetinin hiç bir şeye değişilmeyeceğini vurgulamaktadırlar. Geleneksel köy hayatını ve yerel kültürü tanıyıp, tarla ve bahçelerin arasında, doğal güzellikleri keşfederek, gürültü ve koşuşturmaca dan uzakta bir tatil geçirerek keyifli hatıralara sahip olmaktadırlar. Sizde bu keyifli yolculukta kendinizi bulmak isterseniz yazımızda belirtmiş olduğumuz yerlere gidip görebilirsiniz.
