Muğla‘nın Seydikemer ilçesi Kumluova Mahallesi’nde bulunan ve milattan önce 7. yüzyılda kurulduğu tahmin edilen Letoon Antik Kenti, Likya Uygarlığı’nın dini merkezi konumunda olduğu için tarihsel açıdan önemli bir yere sahiptir.
Letoon Antik Kenti
Artemis ve Apollo’nun annesi Leto’ya adanmış olan en büyük tapınaktır. Batıda bulunan Letoon tapınağı Peripteros tarzında yapılmıştır. Bu tapınak civarında MÖ 4. yüzyıla ait olduğu düşünülen ve üç dille (Grekçe,Aramice ve Likçe) yazılmış bir kitabe bulunmuştur ve Fethiye Müzesinde sergilenmektedir.
Doğuda yer alan Dor tarzında yapılmış olan ApolloTapınağı, Letoon Tapınağından daha az korunmuş durumdadır. Her iki tapınağın ortasında bulunan Artemis Tapınağı en küçük olanıdır. Bu üç tapınağın güneybatısında bir çeşme, doğu kısmında ise bir kilise bulunur. Letoon antik kenti içerisinde arka tarafını bir tepenin yamacına dayamış büyük bir antik tiyatro yer almaktadır.
Letoon Efsanesi
Letoon kutsal alanının mitolojik efsanesini, Romalı şair Ovidus’un anlatımından öğrenmek mümkün. Bu efsaneye göre, tanrıça Leto, tanrı Zeus’tan olan ikiz çocukları Apollon ve Artemis’i Ege Denizi’nde bir adada doğurur.
Ancak Zeus’un karısı Hera’nın gazabından kaçar ve Anadolu’ya gelir. Günümüzde Letoon Antik Kenti’nin bulunduğu noktaya geldiğinde, burada bulunan suda çocuklarını yıkamak ister. Fakat tanrıça Hera’dan korkan halk Leto’yu burada istemez. Leto ise sinirlenir ve yörenin halkını kurbağaya çevirir.
Letoon’un Tarihi
Tarih boyunca Perslerin, Karyalıların ve eski Yunanlıların egemenliğine giren Letoon’da, son olarak Roma imparatoru Hadrianus kendi adına bir imparatorluk kültür merkezi yaptırmış. Roma döneminden sonra terk edilen antik alan M.S. 5. yüzyılda yapılan kilise ile Hristiyanlık gelmiştir. Böylece çok tanrılı dinlerden vazgeçilmiştir. Ancak kutsal alan 7. yüzyılda tamamen terk edilmiştir.
Letoon’da halen ayakta duran yapılardan en iyi durumda olanı, M.Ö. 2. yüzyılda kutsal törenler için inşa edilen tiyatrodur. Tiyatro, Xanthos’tan Letoon’a gelen yol üzerine kurularak, bu yoldan gelenlerin tiyatronun içinden geçerek kutsal alana gelmeleri sağlar. Kutsal alanın kuzey ve batısını çeviren sütunlu galerilerin iç kısmında, Hellenistik döneme ait üç adet tapınak kalıntısı bulunmaktadır.
Doğudaki tapınağın içerisinde bulunan mozaikten tanrı Apollon’a ait olduğu anlaşılmıştır. Mozaiğin aslı şu anda Fethiye Müzesi’nde sergilenmek olup Letoon’daki ise replikadır. Diğer iki tapınaktan küçük olanı Artemis’e büyük olanı Leto’ya aittir.
Roma döneminden kalma yarım daire şeklinde bir havuz, Bizans kilisesi ve tiyatronun üst kısmında mezarlıklar bulunmaktadır. Kutsal alanın bir kısmında ise henüz kazı çalışması gerçekleştirilmemiştir.
09.12.1988 tarih ve 484 sıra numarasıyla UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan antik kent, Likya yürüyüş yolu rotasındadır. Kaş, Fethiye, Kalkan,Patara gibi çevre turizm merkezlerinden her gün yüzlerce turist bu alanı keşfetmek için gelmektedir.
Letoon Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir?
Muğla’nın Seydikemer İlçesi, Kumluova Mahallesi sınırları içeresinde, Kumluova merkeze 400-500 m mesafede yer alan Letoon Antik Kenti, Kaş-Fethiye karayolu üzerinde, Kaş’a 50 km uzaklıkta bulunuyor. Kaş-Fethiye karayolunun üzerinde Kınık yakınından ayrılan 4 km’lik yolla ulaşılabilen Letoon, Bozoluk Köyü’nde yer alıyor.
Letoon’a kadar gelmişken 6km kuzeyindeki Xanthos Antik Kenti‘ni ziyaret etmeyi unutmayın.
Eksik ya da yanlış bilgi olduğunu mu düşünüyorsunuz? İletişim kanallarımızdan bize bildirerek düzeltmemize yardımcı olun.
Tarihi Kent’in Masmavi Sulara Açılan Kapısı Patara