Trenleri ve tren garlarını sevmeyenimiz var mı? Bize o çok sevdiğimiz yolları hatırlatan, mükemmel hikayeler biriktirmemizi sağlayan bu yerler arasında bir tanesi var ki bugüne kadar duyduğumuz – gördüğümüz en ilginç tren garı olma ünvanına sahip.
1893 yılında Osmanlı Padişahı Sultan II. Abdülhamit tarafından Mısır Valisi olarak atanan ve görev yapan Abbas Hilmi Paşa bu hikayenin başrolü. Paşa tam bir av tutkunu olmakla birlikte iyi de bir gezgin.
Paşa 1908 yılında Muğla’nın Dalaman ilçesinde bulunan Sarsala Koyu’na avlamak için gelir. O zamanlar bataklık olan bu bölge bol miktarda av imkanı barındırdığı için Abbas Hilmi Paşa buraya bir av köşkü yaptırmaya karar verir.
Av köşkünün projesini hazırlaması için Fransızlarla anlaşan Paşa, köşk yapımında çalışması için Mısır ve Sudan’dan işçiler getirir. Bataklığı kurutmak için de Dalaman’nın dört bir yanına palmiye ağaçları diktirir.O tarihlerde daha önce görev yaptığı Mısır’ın İskenderiye kentine de bir tren garı yaptırma kararı alan Paşa, bu projeyi de Fransızlara verir.
Hazırlıklar tamamlanıp malzemeler yola çıkacağında ise Fransızlar büyük bir hata yaparak iki projeyi yanlış gemilere yükleyerek av köşkünü İskenderiye’ye, tren garını ise Dalaman’a yönlendirir.
Gemiler planlanan limanlara ulaştığında işçiler hiç vakit kaybetmeden çalışmalara başlar. Hatta inşaatı hızlandırıp Paşa’ya sürpriz yapmak için gemiyle gelen yeni işçiler de çalışmalara katılır. Bunun sonucunda inşaat çabucak tamamlanır.
ü
Foto: ensonhaber.com
Projelerin karışması böylece büyük bir hataya sebep olmuş, Dalaman’a bir tren garı, İskenderiye’ye bir av köşkü yapılmıştır. Düşünün ki tren garının önünde şirin bir bilet gişesi bile vardır.
Paşa bu manzarayı gördüğünde binaları yıkmaya kıyamamış, fakat işçileri cezalandırmıştır. Onları ülkelerine geri götürecek gemilere binmelerine izin vermemiş, Dalaman’a yerleştirmiştir.
Her iki yapı da bugün hala ayakta olmakla birlikte, Dalaman’a yerleştirilmiş işçilerin torunları nesillerdir Dalaman’da yaşamakta. Tren garına ise bugüne kadar ne tren rayı döşenmiş, ne de bir tren gelmiş.
İlginç hikayesiyle şehre renk katan tren garı, görülmeye değer yerlerden biri. Şu an Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü hizmet binası olarak kullanılan gar, Dalaman şehir merkezinde bulunuyor.
O dönemde işçi olarak getirilen ”Afro-Türkler” günümüzde Aydın, Muğla ve İzmir’de yaşamlarını devam ettirmektedirler.
