Marmara’nın cennet adası olan Büyükada’da gezilecek yerler saymakla bitmez. Tarih boyunca Türk ve Rum kültürlerinin özellikleriyle harmanlanan Büyükada’nın gezilecek yerleri, görülecek güzellikleri, yemyeşil ağaçları ve masmavi denizinin içinde sizleri beklemektedir.
Eski ismiyle Prinkipos olan Büyükada iki tepenin arasındadır. Büyükada’da sizleri ilk olarak iskele meydanı karşılamaktadır. Sahil boyu uzanan restoranlar ve kafeler ile Büyükada otelleri bulunmaktadır. Bu kadarı ile de sınırlı kalmayan büyükada da Saat Kulesi’nden sonra adanın çiçekli sokakları ve tarihi köşkleri ile ayakta durmaktadır. Tarih boyunca ünlü devlet adamlarının sürgün edildiği, Türk ve Rum aydınlara ev sahipliği yapmıştır.
1.Aya Yorgi Kilisesi Ve Manastırı
Aya Yorgi Kilisesi, 1751 yılında inşa edilmiştir. Eski Kilise, Şapel ve Dua Yeri olarak bilinmektedir. Marmara Denizi’ndeki Prens Adaları’ndan birinde yer almakta olup ulaşımı sadece deniz yolu ile yapılmaktadır. Aya Yorgi Kilisesi Büyükada’nın en yüksek tepesinde yer almaktadır. Yüce tepe olarak da adlandırılabilmektedir. Aya Yorgi Tepesinde bir manastır vardır ve buranın, Bizans İmparatoru Nikiforos Fokos tarafından 963 yılında yaptırıldığı bilinmektedir.
Ortodoks Hristiyan inanışına göre Aya Yorgi Kilisesi’ne yürüyerek çıkanlar, “yarı hacı” sayılmaktadır. Tam hacı olabilmek için Efes’de bulunan Meryem Ana Kilisesi’nin ziyaret edilmesi gereklidir. Kilise ihtişamlı yapısı ve tarihi ile dikkat çekmekle birlikte yokuşun çıplak ayakla tırmanması durumunda tüm dileklerin kabul olacağına inanılmaktadır.
2.Rum Yetimhanesi
Avrupa’nın en büyük, Dünyanın ise ikinci büyük ahşap yapısı olduğu bilinmektedir. Büyükada’nın manastır tepesinde 1898-99 yılındaAlexandre Valluary tarafından tamamen ahşap malzemeler kullanılarak otel olarak yapılmaya başlanmış fakat II.Abdülhamit’den gerekli izni alamayınca satışa çıkarılmıştır. Rum Patriği tarafından cemaatin varlıklı ailelerinden olan Zafiri ailesi almıştır.
1911-64 yılları arasında Rum Yetimhanesi olarak kullanıldı. Kimsesiz çocuklar burda eğitim alır ve çesitli meslekler öğrenmektedirler. Rum Yetimhanesi’nde bir dönem yangın çıkar sonucunda bazı çocuklar yanarak ölür ve söylentilere göre yetimhaneden hala çocuk sesleri gelmektedir. 1.Dünya savaşında ise Rum göçmenleri barındırır fakat göçmenler soğuktan korunmak için ahşap döşemelere zarar verip yakmışlardır. Sonra ise bina kapatılır ve çürümeye terk edilir. Büyükada’ya gelenlerin akınına uğrayan Rum Yetimhanesi tüm ihtişamı ve hikayeleriyle sizleri karşılamaktadır.
3.Adalar Müzesi
10 Eylül 2010 tarihinde açılan Adalar Müzesi, Büyükada’yı yakından tanımak isteyenlerin mutlaka uğraması gereken yerlerden biridir. İstanbul’un ilk çağdaş kent müzesi olan Adalar Müzesi’nde yüzlerce obje, 20 bin belge, 6 bin fotoğraf, film ve sözlü tarih kayıtları yer almaktadır. Tarih’in bu müzede buram buram hissetmek mümkündür.
4.Reşat Nuri Güntekin’in Evi
Büyükada’da görmeniz gereken yerlerden biri de ünlü yazar Reşat Nuri Güntekin’in evidir. Ada Müzesin’den hemen sonra yer alan bu evde yazarın eşyaları ve kullandığı odalar sergilenmektedir. Muhteşem bir köşk ve mimari burada sizi beklemektedir.
5.Hamidiye Camisi
Büyükada’daki en kayda değer cami Ada Cami Sokağı’nda ve iskelenin dört yüz metre güneyinde yer alan Hamidiye Camisi’dir. Hamidiye Cami’si 1892-93 seneleri arasında, Sultan II. Abdül Hamit’in adına yaptırılmıştır. Çift merdiven aracılığıyla yaklaşılan ana giriş, plana göre kare olan ve bir kubbe ile örtülmüş dua odasına geçit sağlayan üç katlı bir yapının ikinci katında bulunmaktadır. Tavanında, iki yanında hilal motifi yer alan sekiz köşeli yıldız bulunmaktadır. Kalem işi ve Çinilerle bezeli bu camiyi kesinlikle görmeniz gerekir.
6. Dilburnu
Büyükada’nın batısın da yer alan bu özel piknik alanı yaklaşık 500 metre uzunluğunda 100 metre genişliğindedir. Kuzeyinde Değirmen Koyu, güneyinde ise Yörük Ali Koyu yer alır. Alanın tamamı çam ormanları ile kaplıdır. Büyükada içinde Tabiat Parkı olarak da bilinen Dilburnu Piknik Alanı denize girilebilinen küçük koyları ile meşhurdur. Burada diğer bölgelere nadiren mangal yakmak yasak değildir.
7.Panayia (Meryem Ana) Kilisesi
Arabacılar meydanı’na ve Çarşı Caddesine açılan kapıları bulunan Panayia Kilisesi, Büyükada sakinleri tarafından Arabacılar Kilisesi olarak da bilinmektedir.Meryem Ana Kilisesi üç yortuya atfedilir; birincisi Meryem Ana’nın doğumu, ikincisi Meryem Ana’nın Mabede girmesi, üçüncüsü Meryem Ana’nın ölümüdür. Meryem Ana’nın ölümüne adanan kilisenin bulunduğu yer, Ada’nın eski mezarlık alanıdır.
8.Büyükada Köşkleri
Büyükada deyince akla gelen bir diğer yapı ise köşkleridir. Gezdiğiniz yollar da sokak başlarında sizi karşılayarak kendinizi farklı zamanlar da farklı farklı hikayelerde bulabilirsiniz. 19.yy sonu ile 20.yy başlarında yapılan ahşap köşkler geleneksel Türk mimarisi ile Batı’dan gelen mimari uslüpların karışımıyla ortaya cıkmıştır. Belçika, Alamanya,Fransa gibi ülkeler de bile az sayıda örnekleri olan Art Nouveau uslübunda çok sayıda örnekleri vardır.
